Voorbijrazend verkeer veroorzaakt veel slecht fijn stof Eigen Huis Magazine (maart 2008) constateert dat fijn stof slecht is voor de gezondheid en dat juist rond snelwegen de concentraties het hoogst zijn. De vraag is of wonen langs de snelweg nog wel verantwoord is. En daarmee is het hoogst dubieus om nog dichter bij de A9 woningen te willen bouwen of sportvelden aan te leggen. 

Inmiddels is wel aangetoond – aldus Eigen Huis Magazine – dat vooral verkeer ‘iets’ in de lucht brengt dat duidelijk slecht is voor de gezondheid. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat slechte lucht negatieve effecten heeft op de gezondheid van schoolkinderen; de klachten variëren van gewoon een beetje hoesten tot ernstige astma. Tevens bliljven de longen van kinderen achter in de groei, als ze in de nabijheid van veel verkeer wonen. Er kan dus blijvende schade ontstaan.  

Het is overigens niet alleen fijn stof dat zo slecht is. Uitlaatgassen bevatten nog andere (mogelijk schadelijke) stoffen – bijvoorbeeld stikstofdioxide en zwaveldioxide. Het is niet precies duidelijk welke stof welke effecten heeft op de gezondheid.  Vooral langs drukke wegen in de grote steden is de luchtkwaliteit nog altijd slecht. Bijvoorbeeld door de hoge concentratie fijn stof leven Rotterdammers gemiddeld anderhalf jaar korter dan de rest van de inwoners in Nederland. Voor heel Nederland geldt dat ieder jaar 18.000 mensen vroegtijdig overlijden als gevolg van langdurige blootstelling aan fijn stof. Die mensen kunnen tot tien jaar korter leven dan het geval was geweest als zij structureel betere lucht hadden ingeademd. Slechte lucht verergert vooral bestaande klachten, volgens Hans van Dijk van Milieu Centraal.  

In Nederland is de kwaliteit van de lucht gekoppeld aan toestemming om te bouwen. Hierdoor kunnen bouwprojecten stilgelegd worden als de luchtkwaliteit in het geding is. In november 2007 is echter de wet zo aangepast dat kleinschalige bouwprojecten – met vrijstelling –  door zouden kunnen gaan. Ook het Europese akkoord over de normen voor fijn stof van november 2007 kan Nederlandse bouwers wat meer ruimte geven. In het akkoord is de mogelijkheid opgenomen om onder bepaalde voorwaarden van de norm af te wijken. Dat is natuurlijk fijn voor de bouwproductie, maar de vraag is of we dit met zijn allen moeten willen: moet je – gelet op de gezondheidseffecten – wel dicht bij de snelweg willen bouwen? Ben je er als overheid niet verantwoordelijk voor dat je inwoners beschermd tegen schadelijke milieueffecten? Neemt de gemeente Velsen haar verantwoordelijkheid in deze? 

Zowel door de overheid als door producenten en consumenten kunnen maatregelen genomen worden om de luchtkwaliteit te verbeteren. Denk hierbij aan roetfilters in auto’s en vrachtwagens; onderzoek naar de filterende effecten van bomen langs de snelweg; wat minder vaak de auto pakken; de auto niet stationair laten draaien; niet de ramen van je huis aan de kant van de snelweg open doen, maar aan de andere kant, en dergelijke. Maar het allerbeste is natuurlijk ervoor te zorgen dat mensen niet al te dicht bij de bron, dus bij de drukke weg komen te wonen!